الف- نظام آموزشی در مقطع لیسانس:
مقطع لیسانس در آلمان بر پایه خلاقیت و پاسخگویی به مشکلات و سوالات علمی دانشجو بنا شده است. این شیوه سبب می شود تا دانشجو مهارت های علمی بیشتری را در فرایند تحصیل فرا گیرد و منجر به تقویت ذهن و مهارت نظری و علمی دانشجو در رشته تخصصی خویش و نهایت بالندگی علمی ایشان گردد. این رویه در جذب و ارتقای سطح علمی دانشگاه و رقابت پذیری مراکز علمی و آموزشی آلمان با دیگر مراکز آکادمیک جهان موثر بوده است. از دیگر مزیت های تحصیل در این مقطع دانشگاهی رایگان بودن تحصیل برای دانشجویان خارجی است که زمینه را برای ورود به مقاطع بالاتر به سهولت فراهم می نماید. انتخاب رشته تحصیلی، شهر و محتوای دروس هررشته از مهمترین فاکتورهای تعیین کننده در دستیابی به اهداف آموزش می باشد. دوره کارشناسی در این کشور حداقل سه سال و زبان آموزش، عموماً آلمانی است و در برخی رشتهها به زبان انگلیسی تدریس می گردد. پذیرش در مقطع لیسانس با داشتن مدرک دیپلم و پیش دانشگاهی، ریزنمرات و مدرک زبان آلمانی انجام می پذیرد. سطح زبان مورد نیاز،با توجه به هر دانشگاه و رشته تحصیلی متفاوت می باشد.عموما، سطح زبان B2 و یا C1 از موسسه زبان آلمانی گوته از سوی اکثر دانشگاه ها پذیرفته خواهد شد. در سایر رشته های غیر پزشکی با داشتن معدل دیپلم ۱۶ به بالا می توان به اخذ پذیرش نایل آمد.البته داشتن گواهی قبولی در کنکور سراسری ایران، شانس دریافت پذیرش در این کشور فدرال را افزایش میدهد. سفارت آلمان در تهران داشتن حداکثر ۲۴ سال سن را برای دانشجویان ایرانی منظور داشته است .
ب- نظام آموزشی در مقطع کارشناسی ارشد:
تحصیل در دوره کارشناسی ارشد در آلمان به عنوان یکی از مهمترین و معتبرترین دانشگاه های پذیرنده جهان حدود یک و نیم تا دو سال به طول می انجامد. پذیرش در این مقطع به دو صورت محقق می گردد1- پذیرش مستقیم 2-پذیرش مشروط . پذیرش مستقیم از زمانی است که دانشجو مدرک زبان آلمانی 4/3 یا انگلیسی 6/5 آیلتس با معدل کارشناسی بیشتر از ۱۵ را داشته باشد. پذیرش مشروط در حالی است که فاقد مدارک زبان در شرایط پذیرش مستقیم باشد. در این صورت با مدرک زبان آلمانی B2 /B1گوته برای درخواست پذیرش از دانشگاه موافقت میشود ،اما قبل از ورود به دانشگاه بایستی به کالج وارد و در آزمون نهایی کالج با قبولی مدرک C1 زبان آلمانی در محدوده یکسال، شرایط ورود به دانشگاه را اخذ نماید .از مزیتهای تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در کشور آلمان رایگان بودن آن است .
ج- نظام آمورشی در مقطع دکترا:
در کشور آلمان تقریباً ۴ هزار دانشجو به طور سالانه در مقطع دکترا فارغ التحصیل می گردد و از حیث نوآوری، فناوری و پژوهش، دانشجویان دکترای این کشور شهرت جهانی دارند. همچنین این کشور از پیشینه تاریخی غنی در حوزه های مهندسی و ساخت و ساز برخوردار است. تحصیل در این مقطع هم برای دانشجویان رایگان است. بیش از یک چهارم دانشجویان مقطع دکترای آلمان بودجه عمومی کشور را اخذ می نمایند. شرط پذیرش در دوره دکترا داشتن مدرک زبان است. در برخی دانشگاهها به زبان انگلیسی و در بیشتر آن ها به دو زبان آلمانی و انگلیسی دروس و پژوهش ارائه می گردد. در کشور آلمان دورههای دکترا به دو روش انتخاب می گردد.
الف- دوره دکترای فردی که به شیوه سنتی است، دانشجو پایان نامه و یا رساله خود را تحت نظارت استاد راهنما به اتمام می رساند. در این شیوه مدت زمان تحصیل به طور معمول ۳ تا ۵ سال به طول میانجامد.
ب- به روش دکترای ساختارمند است که جمعی از دانشجویان را که از طریق یک گروه از ناظران هدایت می گردد برای تحصیل برمیگزیند. در این روش بیش از ۷۰۰۰ برنامه برای ارائه به گروه عمدتاً به زبان انگلیسی آماده است. در نتیجه پروپزال تحقیقی دانشجویان در این روش باید در قالب یک طرح منسجم، با اسلوب تعیین شده، اهداف طرح را دنبال نمایند و بر عکس روش اول که مستقل و معطوف به اراده فرد است روش دوم تابع سیاست جمعی و در قالب یک کار گروهی ارایه می گردد.
د- نظام آموزشی در رشته های پزشکی:
بنا به تفکیک متقاضیان تحصیل در رشته پزشکی دو گونه شرایط احراز شده است. نوع اول کسانی که در کنکور سراسری ایران شرکت و قبول شدهاند، می بایست به زبان آلمانی تسلط داشته و مدرک B2زبان آلمانی را کسب نمایند و سپس در آزمون ورودی دانشگاه که به زبان آلمانی برگزار میشود شرکت و در صورت قبولی اقدام به تحصیل در رشته پزشکی نمایند. گروه دوم متقاضیانی که در کنکور شرکت نکرده و یا قبول نشده اند، برای تحصیل در رشته پزشکی ابتدا باید در کالج های آلمان ثبت نام و دروس تخصصی همچون زیستشناسی را پاس نمایند. پس از دریافت مدرک قبولی از کالج، در آزمون های ورودی دانشگاه ها شرکت نمایند. طول دوره کالج یک سال است و در این دوره بایستی شهریه پرداخت گردد. تحصیل در رشته پزشکی در دانشگاه های دولتی آلمان کاملا رایگان می باشد و یا به شهریه اندک نیاز دارد. اما تحصیل در دانشگاه های خصوصی در رشته پزشکی سالانه مبلغی حدود ۲۰۰۰۰ یورو برآورد میشود. رشته دندانپزشکی در این کشور از جهت مراحل تحصیل و نحوه اخذ پذیرش بسیار مشابه با شرایط احراز شده در رشته پزشکی است، با این تفاوت که زمان تحصیل در رشته پزشکی ۶ سال و در دندانپزشکی ۵ سال تعیین گردیده است. همچنین مدت تحصیل در رشته پرستاری سه سال و داروسازی ۶ سال حدوداً به طول خواهد انجامید. دوره شش ساله رشته پزشکی شامل دو بخش آموزشی و کارآموزی میباشد که به ترتیب ۵ سال و یک سال را در بر خواهد داشت. برای تحصیل در رشته های پزشکی، دندانپزشکی، دامپزشکی و داروسازی داشتن معدل ۱۸/۵ به بالا ضرورت دارد.